Vietnam Trade & Investment Risk Report - Q1 2025
Tổng quan rủi ro thương mại và đầu tư:
Việt Nam đứng thứ 63 trên 202 thị trường toàn cầu và thứ 10 trên 18 thị trường ở Đông và Đông Nam Á về Rủi ro Thương mại và Đầu tư, với điểm số 41.5 (0 = rủi ro thấp nhất, 100 = rủi ro cao nhất). Đánh giá xếp hạng hiện tại là "xấu đi" (Worsening).
Triển vọng thương mại và đầu tư của Việt Nam được định hình bởi sự cởi mở kinh tế, sự can thiệp chủ động của chính phủ và môi trường pháp lý đang phát triển.
Phân tích các yếu tố rủi ro:
Cởi mở kinh tế (Economic Openness):
Điểm số: 27.3 (Cải thiện - Improving).
Việt Nam đứng thứ 6/18 ở Đông và Đông Nam Á và thứ 27/202 toàn cầu về Rủi ro Cởi mở Kinh tế.
Các hiệp định thương mại như CPTPP, EVFTA và RCEP thúc đẩy đầu tư nước ngoài đáng kể vào các lĩnh vực sản xuất, bất động sản và công nghệ cao.
Tuy nhiên, việc Hoa Kỳ vẫn giữ Việt Nam trong danh sách các nền kinh tế phi thị trường (NME) có thể dẫn đến các thuế chống bán phá giá cao hơn, ảnh hưởng đến thương mại và đầu tư.
FDI tiếp tục tăng mạnh, đạt 24.8 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2024, chủ yếu vào chế biến, sản xuất (15.6 tỷ USD) và bất động sản (4.4 tỷ USD).
Các rào cản bao gồm giới hạn sở hữu nước ngoài trong dầu khí và cấp phép nhập khẩu nghiêm ngặt trong y tế và ICT.
Can thiệp của Chính phủ (Government Intervention):
Điểm số: 46.1 (Xấu đi - Worsening).
Việt Nam đứng thứ 16/18 ở Đông và Đông Nam Á và thứ 85/202 toàn cầu về Rủi ro Can thiệp của Chính phủ.
Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp (CIT) tiêu chuẩn là 20.0%, với ưu đãi cho các ngành công nghệ cao, nhưng ngành tài nguyên chịu thuế suất cao hơn (25.0% - 50.0%).
Thuế Tối thiểu Toàn cầu (GMT) 15.0% có thể làm giảm sức hấp dẫn của các ưu đãi thuế, thúc đẩy chính phủ tìm kiếm các ưu đãi tài chính không liên quan đến thuế.
Hệ thống ngân hàng còn kém tinh vi và thị trường chứng khoán mới nổi, nhưng các tiến bộ về công nghệ tài chính (fintech) và cải cách pháp lý hứa hẹn cải thiện khả năng tiếp cận thị trường.
Thách thức bao gồm tính thanh khoản thấp và quản lý thuế phức tạp.
Môi trường pháp lý (Legal Environment):
Điểm số: 51.1 (Xấu đi - Worsening).
Việt Nam đứng thứ 98/202 toàn cầu về Rủi ro Pháp lý.
Ảnh hưởng chính trị đến độc lập tư pháp và tốc độ giải quyết tranh chấp thương mại.
Các biện pháp chống tham nhũng mạnh mẽ đã làm chậm việc thực hiện chính sách và chi tiêu công.
Việc thực thi quyền sở hữu trí tuệ còn phân mảnh, dù có những bước tiến tích cực như thành lập tòa án sở hữu trí tuệ chuyên biệt vào năm 2025.
Hạn chế sở hữu nước ngoài và việc thực thi pháp luật không nhất quán vẫn là rủi ro hoạt động cho doanh nghiệp.
Điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức (SWOT):
Điểm mạnh: Đầu tư nước ngoài ngày càng tăng, thuế suất CIT cạnh tranh, các hiệp định thương mại mạnh mẽ, lực lượng lao động lớn và có kỹ năng.
Điểm yếu: Thiếu hụt cơ sở hạ tầng, tham nhũng, thị trường tài chính kém tinh vi, quy trình phê duyệt phức tạp.
Cơ hội: Chuyển đổi số và áp dụng fintech, nỗ lực đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu, chống tham nhũng, tăng cường khả năng thực thi hợp đồng.
Thách thức: Cạnh tranh gay gắt trong khu vực, rào cản thương mại bên ngoài (ví dụ: phân loại nền kinh tế phi thị trường của Hoa Kỳ), tham nhũng và điểm yếu trong hệ thống pháp luật, sự tập trung nhập khẩu từ một vài đối tác lớn.
Triển vọng kinh tế:
GDP thực tế dự kiến tăng 7.2% so với cùng kỳ năm 2025.
Tổng kim ngạch thương mại thực tế dự kiến tăng 8.7% so với cùng kỳ năm 2025.
Lạm phát dự kiến giảm xuống khoảng 3.5% vào năm 2025.
Các chính sách mới và ưu đãi đầu tư nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đặc biệt trong các ngành công nghệ cao và sản xuất.
Xem chi tiết báo cáo tại đây.